معیار اخلاقی تولید در نظام اقتصادی اسلام

author

Abstract:

در نظام سرمایه‌داری تولیدکننده بر مبنای اخلاقی سودگرایی(Utilitarianism)، حداکثرکردن سود را ملاک کار خود قرار می‌دهد؛ اما در نظام اقتصادی اسلامی و بر اساس مبانی هستی‌شناختی و اخلاقی خاص خود، نیاز(Need) به عنوان مهم‌ترین معیار اخلاقی برای فعالیت‌ تولیدی تلقی شده است. بحث از مقوله نیاز به عنوان ملاک ارزشی، از دو جهت اساسی حائز اهمیت است، یکی از حیث مسئولیت اخلاقی تولیدکننده در قبال خود و خانواده که درآمدی کسب کند تا نیازهای شخصی و خانواده‌اش به امکانات زندگی را رفع نماید و دوم از حیث مسئولیت اخلاق اجتماعی‌ که تولیدکننده نسبت به همنوعان و جامعه به ‌عنوان تقاضاکننده و مصرف‌کننده محصولات دارد. بر این اساس ساختار بحث در دو جهت فوق سامان یافت. از نظر این مقاله مهم‌ترین ویژگی‌های ارزشی نیاز در نظام اقتصادی اسلام، تأکید بر واقعی­بودن نیاز و تأکید بر رفع نیازهای کلان جامعه از قبیل امنیت، عدالت و توسعه اقتصادی است که تولیدکننده در انتخاب نوع و جهت‌گیری تولید کالا و خدمات، اخلاقاً باید خود را ملتزم به رعایت آنها ببیند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

معیار قواعد اخلاقی در نظام سیاسی اسلامی

هدف این نوشتار، بررسی معیار و مبنای ارزش‌های اخلاقی در نظام سیاسی اسلامی است. اجرای قواعد اخلاقی در نظام سیاسی، مستلزم شناخت معیار اخلاقی درآن نظام سیاسی است. در تبیین معیار قواعد اخلاقی، چهار رویکرد وظیفه‌گرایی، نتیجه‌گرایی، فضیلت‌گرایی وحق‌مداری  وجود دارد. همۀ این رویکردهای اخلاقی می‌کوشند به چیستیِ ملاکِ ارزشمندیِ عمل اخلاقی پاسخ دهند. به‌دلیل تکثر نظریه‌های اخلاقی، حتی در نظام اخلاق اسلامی، م...

full text

نقش مهندسی مفاهیم اخلاقی در کشف نظام اخلاقی اسلام

بسیاری از آثاری که در حوزه اخلاق اسلامی نگاشته شده است ناظر به ارائه نظام اخلاقی نیست؛ برخی درصدد تبیین نظام اخلاقی اسلام برآمده و با همین عنوان آثاری نیز ارائه داده­اند اما آنچه در عمل مشاهده می‌شود بیان کلیاتی مرتبط با نظام اخلاقی است و اثری از جزئیات و تفاصیل روابط درونی اضلاع یک نظام که لازمه قطعی آن می‌باشد به چشم نمی­خورد. گرچه عده‌ای سعی کرده‌اند با بیان مؤلفه­های نظام اخلاقی اسلام به حل...

full text

تولید ثروت در نظام اقتصادی اسلام

این رساله با هدف بیان اهمیت و جایگاه تولید در نظام اقتصادی اسلام و معرفی راههای صحیح و ناصحیح آن، طی یک پیشگفتار و پنج فصل بدین شرح، نگارش یافته است : درفصل اول اصطلاحاتی چون تولید و ثروت مشروحا تعریف شده اند. فصل دوم به دو مسئله اساسی تولید یعنی ((اهداف و انگیزه های تولید)) و به تامین اهداف تولید پرداخته است . درفصل سوم از عوامل تولید یعنی ((طبیعت ، انسان و سرمایه)) سخن به میان آمده است و فصل ...

معیار اخلاقی فعالیت‌های اقتصادی از دید آیه‌های اقتصادی قرآن کریم

اخلاق هنجاری به عنوان یکی از شاخه‌های فلسفه اخلاق به دنبال دست‌یابی به ملاک‌های اخلاقی برای تنظیم رفتار درست و نادرست انسان است. درباره عامل‌های دخیل در درستی و نادرستی عموم رفتار انسان‌‌ها، دیدگاه‌های فضیلت‌گرایی ـ که عملی را روا می‌دانند که برگر فته از فضیلت باشد ـ، نتیجه‌گرایی ـ که معیار درستی عمل را خوبی نتیجه‌های آن می‌دانند ـ و وظیفه‌گرایی ـ که معیار درستی عمل را ذات عمل بیان می‌کنند، نه ...

full text

معیار قواعد اخلاقی در نظام سیاسی اسلامی

هدف این نوشتار، بررسی معیار و مبنای ارزش های اخلاقی در نظام سیاسی اسلامی است. اجرای قواعد اخلاقی در نظام سیاسی، مستلزم شناخت معیار اخلاقی درآن نظام سیاسی است. در تبیین معیار قواعد اخلاقی، چهار رویکرد وظیفه گرایی، نتیجه گرایی، فضیلت گرایی وحق مداری  وجود دارد. همۀ این رویکردهای اخلاقی می کوشند به چیستیِ ملاکِ ارزشمندیِ عمل اخلاقی پاسخ دهند. به دلیل تکثر نظریه های اخلاقی، حتی در نظام اخلاق اسلامی، م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 19  issue 74

pages  65- 87

publication date 2019-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023